„Jeszcze nigdy w historii ludzkich konfliktów tak wielu nie zawdzięczało tak wiele tak nielicznym”.
Winston Churchill
W dniu 24 września 2018 roku uczniowie klas siódmych i ósmej pod opieką Pani Anny Bałuki, Pani Urszuli Chmiel i Pana Waldemara Kilara wzięli udział w projekcji filmu „Dywizjon 303. Historia prawdziwa” w reżyserii Denisa Delicia w kinie „Helios” oraz w lekcji historycznej w Prywatnym Muzeum Podkarpackich Pól Bitewnych w Krośnie. Spotkanie z X Muzą było szczególną okazją do rozmów na temat wolności w roku jubileuszu odzyskania przez Polskę niepodległości.
Film, inspirowany bestsellerem Arkadego Fiedlera, zrobił na nas wszystkich ogromne wrażenie. Poznaliśmy sylwetki polskich lotników, którzy po klęsce w kampanii wrześniowej w 1939 roku, przez Rumunię i Francję, dostali się do Wielkiej Brytanii, by walczyć z wrogiem o wolność Europy i Polski.
Początkowo niedoceniani i wyśmiewani stali się legendą. W ramach Królewskich Sił Powietrznych (RAF-u) stworzyli elitarną jednostkę – Dywizjon 303 im. Tadeusza Kościuszki, który w walce powietrznej nie miał sobie równych. Jan Zumbach, Witold Urbanowicz, Witold Łukuciewski, Mirosław Ferić, Ludwik Witold Paszkiewicz, Stanisław Karubin, Jan Kazimierz Daszewski, Kazimierz Wunsche, Zdzisław Krasnodębski i inni polscy myśliwcy nie wahali się wykonywać ewolucji powietrznych na granicy szaleństwa. Nikt nie latał tak jak oni. Ich ponadprzeciętne umiejętności i niezwykły patriotyzm stały się dla nas przykładem, czym jest prawdziwe bohaterstwo. Film opowiada nie tylko o spektakularnych akcjach, w których brali udział podczas Bitwy o Anglię, ale pokazuje również ich życie prywatne: kogo kochali, kogo stracili i za kim tęsknili. To wspaniałe dzieło filmowe dzięki nie tylko znakomitej grze aktorskiej, ale także muzyce i dynamicznym ujęciom kamery nagrodziliśmy burzą braw.
Następnie udaliśmy się do Prywatnego Muzeum Podkarpackich Pól Bitewnych, w którym we wnętrzach (w historycznym schronie przeciwlotniczym z czasów II wojny światowej) oraz na otwartym powietrzu zgromadzono eksponaty z lat 1914-1945. Z uwagą słuchaliśmy zajmujących opowieści na temat uzbrojenia i umundurowania żołnierzy uczestniczących w walkach na terenie Podkarpacia w XX wieku. Nasz podziw wzbudziły eksponaty z następujących wystaw tematycznych: „Karpaty 1914-1915”, „Szkoła Podoficerów Lotnictwa dla Małoletnich w Krośnie 1938-1939”, „Wrzesień 1939”, „Konspiracja niepodległościowa”, „Dukla 1944”, „Podkarpacie 1945”, „Narzędzia wojen”, „Lotnictwo II wojny światowej w strefie Krosna”. W muzeum zobaczyliśmy oryginalną tablicę znad bramy głównej obozu pracy przymusowej w Szebniach, zachowany w całości spadochron, hełmy, działa i amunicję, elementy zniszczonych samolotów. Kontakt z historią wywarł na nas niemałe wrażenie.
Wycieczka miała na celu nie tylko integrację grupy rówieśniczej, ale także poznanie historii lokalnych ojczyzn przez pryzmat walk zbrojnych. Nie bez znaczenia było zachęcenie uczestników do zgłębiania rodzinnych historii i wyszukiwania pamiątek po przodkach, wreszcie budowanie poczucia dumy narodowej z bohaterskich postaw polskich żołnierzy walczących o wolność „waszą i naszą”.
