„Wyobraźnia jest ważniejsza od wiedzy”.

Albert Einstein

W dniu 18 kwietnia 2016 roku uczniowie klas IIIa i IIIb gimnazjum przystąpili do egzaminu humanistycznego, składającego się z dwóch części. Najpierw o godzinie 9:00 gimnazjaliści rozwiązywali test z historii i wiedzy o społeczeństwie, złożony z zadań zamkniętych, na które musieli odpowiedzieć w ciągu 60 minut. Pytania dotyczyły historii powszechnej (starożytna Grecja i Rzym, panowanie Karola Wielkiego, odkrycia geograficzne) oraz historii Polski (m.in. rozbicie dzielnicowe, bitwa pod Grunwaldem, dynastia Jagiellonów, czasy saskie, rozbiory, przyczyny wybuchu I wojny światowej). Należało wykazać się umiejętnością odczytywania danych z tabel, wykresów, schematów, interpretowania tekstów źródłowych, w tym fragmentów kronik, rycin i plakatów. Podczas egzaminu z języka polskiego, który rozpoczął się o godz. 11:00 i trwał 90 minut, uczniowie rozwiązywali test złożony z zadań zamkniętych i otwartych.

Polecenia były redagowane w oparciu o różne teksty pisane, m.in. należało zapoznać się z fragmentem powieści historycznej „Krzyżacy” Henryka Sienkiewicza, fraszką „Róża prawdziwa i sztuczna” Jana Sztaudyngera, artykułem „Zwykły dzień” Katarzyny Janowskiej oraz fragmentem książki, poświęconej historii obyczaju w Polsce „Damy, rycerze, dżinsy” Tadeusza Rojka. Test zamknęły dwa zadania otwarte. Najpierw poproszono o zredagowanie kilkudaniowej wypowiedzi o charakterze argumentacyjnym, w której zdający odnieśli się do stwierdzenia, że „rozmowa jest najważniejszym i jedynym środkiem względnie łatwego zdobywania ludzkiej sympatii”. W wypracowaniu scharakteryzowali wybranego przez siebie bohatera literackiego, który wolność uznał za najważniejszą wartość. Uczniowie najczęściej w swych rozważaniach portretowali m.in. bohaterów „Kamieni na szaniec” Aleksandra Kamińskiego – Alka, Rudego i Zośkę, Skawińskiego z noweli „Latarnik” Henryka Sienkiewicza, Małego Księcia z paraboli Antoine’a de Saint Exupery’ego. Zakodowane prace zostaną ocenione przez ekspertów powołanych przez dyrektora Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Krakowie. Wyniki poznamy 17 czerwca 2016 roku. Będą one miały wpływ na przyjęcie uczniów do wybranych przez nich szkół ponadgimnazjalnych.
Egzamin w klasie trzeciej gimnazjum obejmuje wiadomości i umiejętności określone ‎w podstawie programowej kształcenia ogólnego w odniesieniu do wybranych przedmiotów ‎nauczanych na trzecim i wcześniejszych etapach edukacyjnych. Egzamin gimnazjalny składa się z trzech części: ‎humanistycznej z zakresu historii i wiedzy o społeczeństwie oraz z zakresu języka ‎polskiego, matematyczno-przyrodniczej z zakresu przedmiotów przyrodniczych i z zakresu ‎matematyki, z języka obcego nowożytnego.‎ Gimnazjalista przystępuje do egzaminu z jednego z następujących języków: angielskiego, ‎francuskiego, hiszpańskiego, niemieckiego, rosyjskiego, ukraińskiego i włoskiego. Uczeń może ‎wybrać tylko ten język, którego uczy się w szkole jako przedmiotu obowiązkowego.‎ Do egzaminu z języka obcego nowożytnego na poziomie podstawowym ma obowiązek ‎przystąpić każdy gimnazjalista. Egzamin na poziomie rozszerzonym jest obowiązkowy tylko ‎dla uczniów, którzy na egzaminie wybrali język, którego uczyli się również w szkole ‎podstawowej. Mogą do niego przystąpić także pozostali gimnazjaliści, jeśli zechcą sprawdzić ‎poziom swoich umiejętności językowych. Egzamin ma formę pisemną. Przystąpienie do egzaminu jest warunkiem ukończenia ‎gimnazjum, ale nie określa się minimalnego wyniku, jaki zdający powinien uzyskać, toteż ‎egzaminu nie można nie zdać.‎